Hè, je kent het wel, dat branderige gevoel in je maag na het eten. Je hebt last van brandend maagzuur. Gelukkig niets ernstigs, maar wel erg vervelend. In dit artikel vertellen we je meer over de klachten en oorzaken van brandend maagzuur. We sluiten af met concrete tips die je kunt toepassen om klachten te verlichten of zelfs te voorkomen.
Inhoudsopgave
Wat is (brandend) maagzuur?
We branden los met een korte toelichting op wat maagzuur nu eigenlijk precies is. Het is een essentiële lichaamssap die in je maag wordt aangemaakt om de spijsvertering op gang te houden en bacteriën in voedsel te voorkomen. Om dit te bewerkstelligen heeft maagzuur van zichzelf een zeer hoge zuurgraad.
Soms maakt je lichaam meer maagzuur aan dan nodig. Dit kan leiden tot irriterende gevoelens aan de binnenkant van de maag, oftewel een branderig gevoel. In dat geval is er sprake van brandend maagzuur.
Met een beetje pech gaat je maag tegensputteren, waarbij het maagzuur mogelijk de slokdarm instroomt. Op zo’n moment kun je zelfs last krijgen van maagzuur in de keel. Dat geeft een vervelend gevoel en soms ook een vieze smaak.
Maagzuur symptomen
Brandend maagzuur krijg je vooral na het eten of drinken. De maagzuur symptomen die je het eerste zal herkennen zijn:
- Brandend en pijnlijk gevoel in de maag
- Opgeblazen buik, alsof je te veel gegeten hebt
Daarnaast kun je ook last krijgen van andere delen van je lichaam. Deze gaan vaak na verloop van tijd vanzelf weer over. De meest voorkomende klachten:
- Drukkend gevoel achter het borstbeen
- Pijn in hals, rug of schouderbladen
Alsof dat allemaal nog niet genoeg is, kun je ook nog eens last krijgen van refluxklachten. Dit wordt ook wel het opboeren van maagzuur genoemd. Je slokdarm is niet goed bestand tegen de hoge zuurgraad van het maagzuur, waardoor dat vervelende gevoel zich dus ook nog eens uitbreidt naar boven. Kenmerken:
- Overmatig boeren (met zuur gevoel)
- Hoestprikkels en mogelijke heesheid
- Slikklachten, met het gevoel alsof er een brok in je keel zit
- Maagzuur in keel tijdens slapen
Is brandend maagzuur gevaarlijk?
Brandend maagzuur is over het algemeen gelukkig niet schadelijk. Ieder mens heeft er wel eens last van en de klachten verdwijnen meestal binnen enkele uren.
Heb je heel veel last van refluxklachten? Dan is een bezoekje aan de huisarts vaak een goed idee. Chronische klachten kunnen namelijk blijvende schade aan de slokdarm opleveren en verhogen tevens de kans op slokdarmkanker.
Daarnaast moet je oppassen met het (te veel) slikken van maagzuur medicijnen. Op termijn kan je maag namelijk anders omgaan met belangrijke bacteriën in de maag, wat kan leiden tot darminfecties, nierfalen, vitamine B tekort en een verhoogde kans op botontkalking, zo blijkt uit onderzoek.
Mocht je veel last hebben van brandend maagzuur en refluxklachten, dan is het ons advies om contact op te nemen met de huisarts. Neem bij voorkeur sowieso eerst contact op met de huisarts voordat je receptvrije medicijnen gaat inslaan bij de apotheek.
Brandend maagzuur oorzaken
Bij brandend maagzuur is de kracht van de sluitspier tussen de maag en slokdarm verminderd, waardoor maagzuur sneller de slokdarm instroomt en je de klachten dus ook heftiger zult ervaren. Mogelijke oorzaken van brandend maagzuur:
- Overgewicht: afvallen lost vaak veel klachten op.
- Strakke kleding: tip is om zoveel mogelijk comfortabele kleding te dragen.
- Zwangerschap: een van de vele mogelijke zwangerschapskwaaltjes.
- Ouderdom: de sluitspier van de slokdarm kan tijdens het ouder worden verslappen.
- Voeding: dit verslappen van de sluitspier geldt ook voor het consumeren van bepaalde voedingsmiddelen, waaronder koffie, chocolade en bepaalde kruiden.
- Roken en alcohol: hetzelfde als bij voeding, het verslapt mogelijk de sluitspier.
- Een luie maag: staat ook bekend als vertraagde maagontlediging, komt vaak voor bij mensen met suikerziekte.
- Middenrifbreukje: ieder middenrif heeft een kleine opening, waardoor de slokdarm naar de maag loopt. Bij een te wijde opening wordt er gesproken van een breukje in het middenrif, wat kan leiden tot refluxklachten.
Brandend maagzuur voorkomen
Maagzuur, wat te doen? Nu je de oorzaken weet, wil je natuurlijk ook weten wat mogelijke oplossingen zijn. Zoals je hierboven hebt kunnen zien zijn niet alle oorzaken zomaar op te lossen, maar vaak scheelt het al heel wat als je je voedingspatroon aanpast. Dit is namelijk de grootste (mede)oorzaak van maagzuur.
Wil je overgewicht aanpakken? Neem dan contact op met een diëtiste of snuffel eens door onze dieet tips om te ontdekken welk dieet het beste bij je past.
Hieronder noemen we een aantal voedingsmiddelen die brandend maagzuur stimuleren. Skip ze uit je voedingspatroon om te testen of de klachten verminderen of zelfs wegblijven.
Een goede manier om dit te achterhalen is door eerst al dit eten en drinken te schrappen, om ze vervolgens een voor een weer toe te voegen. Op die manier merk je snel genoeg wat het effect is van bepaalde voedingsmiddelen op jouw maag én of je überhaupt verschil merkt natuurlijk.
- Gefrituurd eten
Helaas, dat lekkere en vettige voedsel moet je voortaan uit je voedingspatroon schrappen. Dat komt omdat vet er lang over doet om te verteren, waardoor de druk op je maag en slokdarm toeneemt. De maag blijft hierdoor langer vol. Een alternatief is om voedsel te grillen of te wokken.
- Pittig eten
Scherpe kruiden en pittige gerechten (dus ook standaard zwarte peper) hebben invloed op het zuurniveau van je maag. Pas tevens op met knoflook en ui. Door scherp eten kan de productie van brandend maagzuur bevorderd worden. Dit is overigens niet bij iedereen het geval, omdat het bij sommigen juist kalmerend voor de maag kan werken. Een kwestie van zelf testen dus.
- Chocolade
Chocolade is als yoga voor de slokdarm. Enerzijds maak je door het eten van chocolade ontspannende gelukshormonen aan, anderzijds is chocolade relatief hoog in vet. Daar komt nog het hoge gehalte cafeïne bij, dat er ook weer voor zorgt dat de slokdarm sneller open gaat staan. Kortom, drie redenen om geen chocolade te eten als je last hebt van brandend maagzuur.
- Kaas
Veel Hollanders zijn er gek op, we hebben het over kaas. Hoe hoger het vetpercentage, hoe meer de spijsvertering vertraagt, en hoe groter het risico op brandend maagzuur wordt. Kun je kaas nu echt niet missen? Kies dan voor kaassoorten met een laag percentage vet, zoals ricotta en cottage cheese. Roomkaas, parmezaan en cheddar kun je (voorlopig) beter vermijden.
- Boter
Na alle waarschuwingen over vet eten is boter misschien een inkoppertje. Daarentegen is het een product dat we vrijwel dagelijks binnenkrijgen. Het smeren van een boterham, het bakken van vlees en vis, et cetera. Ook hier geldt dat je gerechten beter kan grillen of wokken. Ook kun je ze bereiden in een airfryer of slowcooker.
Tomaten?! We horen je nadenken over wat er nu zo slecht kan zijn aan deze gezonde groentesoort. Tomaten zijn relatief gezien hoog in zuur, waardoor je maag kan opzetten. Het gevolg is een opgeblazen gevoel en mogelijke oprispingen van de maag. Let ook op met producten die tomaten bevatten, zoals ketchup en pastasaus.
- Citrusvruchten
Hebben we net tomaten uit het dieet geschrapt, volgt er ook nog een gezonde fruitsoort… Helaas hebben ook citrusvruchten een bijzonder hoog zuurgehalte, wat kan leiden tot de zure reflux. Pas dus op met onder andere citroen, sinaasappel en grapefruit. Ook die heerlijke jus d’orange moet je voor nu maar even laten staan. Als alternatief kun je bijvoorbeeld kiezen voor appels, peren, bananen en meloen.
- Snoep en kauwgom
Alle zure en vette producten geschrapt uit je dieet? We zijn er nog niet, want ook suiker kan een grote trigger voor brandend maagzuur zijn. Dit in combinatie met conserveringsmiddelen kan er ook weer voor zorgen dat het snoep een bepaalde zuurgraad krijgt. Zowel zuur als zoet snoep laat je het beste links liggen. Kauwgom is al helemaal een boosdoener, omdat je meer speeksel aanmaakt en tevens de kans vergroot om lucht in de maag te krijgen, waardoor die sneller gevuld is.
- Koffie en bepaalde soorten thee
Hoe hoger de cafeïne in dranken, hoe meer brandend maagzuur dat kan veroorzaken. Dat komt omdat de cafeïne net als bij chocolade de slokdarmspier kan ontspannen. Koffie is daarbij vooral slecht, maar ook bepaalde theesoorten bevatten cafeïne. Pas daar dus mee op. Kun je dat bakkie’ echt niet laten staan, drink hem dan bij voorkeur in de ochtend, en zeker niet voor het slapengaan.
- Frisdranken, vruchtensappen en alcohol
Na koffie scharen we bijna alle andere dranken maar meteen onder dezelfde noemer. Alle koolzuurhoudende dranken, dus zelfs bruisend bronwater, kunnen brandend maagzuur stimuleren. Vooral zure vruchtensappen zijn een risico. En ja, ook alcohol brengt een risico met zich mee, voornamelijk bier (koolzuurhoudend) en wijn (zuur en/of zoet).
Tips om brandend maagzuur te verlichten
- Kies zoveel mogelijk voor magere vleessoorten, zoals kip. Qua vis is zalm een goede keuze, omdat deze ontstekingsremmende voedingsstoffen bevat. Ook eiwitten en veel soorten groenten zijn een goede keuze. Zorg tevens dat je voldoende vocht binnenkrijgt, bij voorkeur water. Probeer ondanks bovengenoemde beperkingen te zorgen voor een gevarieerd eetpatroon.
- Probeer je niet ‘vol te proppen’ en ga bij voorkeur voor kleine porties, zodat je beter kunt achterhalen na het eten van welke voedingsmiddelen je het snelste last krijgt. Bovendien zorg je met kleine porties dat je je maag zo min mogelijk overbelast. Dat voorkomt een opgeblazen gevoel.
- Eet niet vlak voor het slapengaan, want door het platliggen kunnen brandend maagzuur en refluxklachten sneller opspelen.
- Heb je veel last, dan kunnen (warme) magere melk en rauwe haver(mout)vlokken helpen. Haver bindt het zuur en zorgt voor verlichting.
Brandend maagzuur tijdens zwangerschap? Dat is geen ongewoon verschijnsel. Raadpleeg bij veel klachten een huisarts om mogelijke verlichtende oplossingen te overleggen.
Brandend maagzuur bij baby? Ook dat komt vaker voor, vooral in de vorm van spugen (maagzuur overgeven). Om dit te voorkomen kan het helpen om de baby zoveel mogelijk rechtop te houden tijdens het voeden.
Medicijnen voor brandend maagzuur
Denk je aan medicatie in combinatie met maagzuur, dan denk je al snel aan de ‘Rennie’. Rennie’s en andere merken maagzuurtabletten zijn bij Kruidvat en andere drogisterijen verkrijgbaar zonder recept.
Deze medicatie is veilig te gebruiken tijdens de zwangerschap.
Zoals je hebt kunnen lezen is het advies om niet te vaak maagzuurremmers te nemen, zeker niet zonder doktersadvies. Lees altijd de gebruiksaanwijzing en voorkom overmatig gebruik.
Tot slot
We hopen dat je met bovenstaande tips tegen brandend maagzuur voor een zo groot mogelijk deel van de klachten afkomt. Het ‘brandend maagzuur dieet’ lijkt in eerste instantie heel beperkend, maar als je hiermee achterhaalt door welke voedingsstoffen de klachten verergeren, dan is het dat zeker waard.
