Een goede bloeddruk zorgt ervoor dat het bloed efficiënt door het lichaam kan stromen en alle organen van voldoende zuurstof en voedingsstoffen voorziet.
In deze blog gaan we dieper in op alle aspecten van bloeddruk: wat het is, welke waarden erbij horen, hoe je het zelf kunt meten, wat de ideale bloeddruk is en wat je kunt doen om een hoge bloeddruk te verlagen.
Kortom, alles wat je moet weten over bloeddruk vind je hier!
Inhoudsopgave
Wat is bloeddruk?
De bloeddruk is een essentiële meting van de druk in je bloedvaten. Deze druk is noodzakelijk om het bloed te laten circuleren, zodat alle organen en spieren voldoende zuurstof ontvangen.
Normaal gesproken schommelt de bloeddruk gedurende de dag, afhankelijk van factoren zoals activiteit, stress, voedselinname en slaap.
Om een goede meting te doen, is het belangrijk om vooraf minimaal vijf minuten rustig te zitten. Hiermee voorkomt je dat factoren zoals stress of lichamelijke inspanning de meting beïnvloeden.
Het is ook raadzaam om de meting meerdere keren op dezelfde dag te herhalen om een betrouwbaar resultaat te krijgen.
Bloeddrukwaarden
Bij het meten van de bloeddruk worden twee waarden gemeten: de bovendruk en de onderdruk.
Bovendruk (systolische druk)
- Wanneer het hart samentrekt, stroomt er bloed door het lichaam en neemt de druk in de bloedvaten toe. Deze toename wordt de bovendruk genoemd.
- De bovendruk wordt weergegeven als de hoogste waarde bij het meten van de bloeddruk.
Onderdruk (diastolische druk)
- Wanneer het hart zich ontspant, neemt de druk af, wat de onderdruk wordt genoemd.
- De onderdruk wordt weergegeven als de laagste waarde bij het meten van de bloeddruk.
De bloeddruk wordt uitgedrukt in millimeters kwik (mmHg) en wordt meestal weergegeven als twee getallen, bijvoorbeeld 120/80 mmHg. In dit voorbeeld is 120 de bovendruk en 80 de onderdruk.
Zelf bloeddruk meten
Om ervoor te zorgen dat de meting nauwkeurig is, is het belangrijk om een half uur voor de meting de volgende voorzorgsmaatregelen te nemen:
- Doe rustig aan en vermijd grote inspanningen zoals sporten, hard werken of koud douchen.
- Rook niet.
- Drink geen koffie.
- Neem plaats op een hoge stoel, zit rechtop en houd de benen naast elkaar.
- Blijf gedurende ten minste 5 minuten rustig zitten zonder te praten.
- Meet vervolgens de bloeddruk.
- Noteer de bovendruk en onderdruk.
- Herhaal de meting na 2 minuten en noteer opnieuw de bovendruk en de onderdruk.
Thuis is de bloeddruk vaak lager dan bij de huisarts (gemiddeld 5 punten lager). Bij sommige mensen kan het zelfs veel lager zijn, vooral als je gespannen bent bij de huisarts zonder dat je hiervan bewust bent.
Wat is de ideale bloeddruk?
De ideale bloeddruk ziet er als volgt uit:
- Bovendruk: lager dan 120, hoger dan 90
- Onderdruk: lager dan 90, hoger dan 60
Bij deze waarde is het risico op hart- en vaatziekten het kleinst.
Wat is een normale bloeddruk?
Een normale bloeddruk ziet er als volgt uit:
- Bovendruk: tussen de 120 en de 140
- Onderdruk: lager dan 90
Een normale bloeddruk wordt gekenmerkt door een bovendruk tussen de 120 en 140. Het is echter belangrijk om de bloeddruk regelmatig te controleren, aangezien het risico op hart- en vaatziekten toeneemt naarmate de bovendruk richting de 140 gaat.
Wat is een hoge bloeddruk?
Een hoge bloeddruk, ook wel hypertensie genoemd, treedt op wanneer de druk in de bloedvaten constant hoog is.
Een hoge bloeddruk ziet er als volgt uit:
- Een bovendruk tussen de 140 en 180
- Een onderdruk tussen de 90 en 110
Een hoge bloeddruk kan leiden tot beschadiging van de bloedvaten en andere gezondheidsproblemen. Wanneer je jouw bloeddruk slechts één keer meet, geeft dit vaak niet een volledig beeld van je bloeddruk.
Herhaal de meting nogmaals om een betrouwbaar resultaat te krijgen. Indien de bovendruk boven de 140 blijft, is het aan te raden om een week lang ‘s ochtends en ‘s avonds de bloeddruk te meten om een beter beeld te krijgen van de bloeddrukwaarden.
Let op! Wanneer je bloeddruk hoog blijft, is het verstandig om contact op te nemen met de huisarts.
Wat is een ernstig verhoogde bloeddruk?
Een ernstig verhoogde bloeddruk ziet er als volgt uit:
- Een bovendruk hoger dan 180
- Een onderdruk van 110 of hoger
Het is verstandig om de meting nog 3 keer te herhalen en tussen de metingen 5 minuten pauze te nemen.
Let op! Als je meerdere keren hebt gemeten en je bloeddruk blijft hoog, dan is het verstandig om vandaag contact op te nemen met je huisarts.
Bloeddruk leeftijd 70 jaar
Volgens De Hartstichting gelden er geen andere regels voor wanneer je 70 jaar of ouder bent. Ook hier geldt dat wanneer je bloeddruk gelijk of hoger is dan 140/90 mmHg er sprake is van een hoge bloeddruk.
Er zijn situaties waarin een hogere bloeddruk acceptabel is, afhankelijk van factoren zoals persoonlijke omstandigheden en medicijngebruik. De arts beoordeelt wat voor jou een goede bloeddruk is en past de medicatie in overleg aan.
Gerelateerd: Gezond ouder worden: de belangrijke voedingsstoffen naarmate je ouder wordt en waar je ze kunt vinden
Hoge bloeddruk symptomen
Zelfs als hoge bloeddruk niet direct merkbaar is, kan het schadelijk zijn voor het hart. In gevallen van ernstig verhoogde bloeddruk kunnen de volgende symptomen zich voordoen:
- Hoofdpijn
- Misselijkheid
- Kortademigheid
- Rusteloosheid
- Vermoeidheid
- Duizeligheid
- Wazig zien
Het is echter belangrijk op te merken dat hoge bloeddruk in veel gevallen geen symptomen veroorzaakt. Daarom wordt hypertensie vaak aangeduid als de “stille moordenaar”. Het is dan ook belangrijk om regelmatig je bloeddruk te laten meten.
Als je één of meer van deze symptomen ervaart, meet dan je bloeddruk! Heb je geen bloeddrukmeter, neem dan contact op met een arts voor een bloeddrukmeting.
Oorzaak hoge bloeddruk
Gewoonlijk is de oorzaak van hoge bloeddruk niet eenduidig vast te stellen.
Hoge bloeddruk kan verschillende oorzaken hebben, waaronder:
- Erfelijkheid: hoge bloeddruk kan worden doorgegeven van ouders op kinderen. Als hypertensie in uw familie voorkomt, loop je mogelijk een hoger risico.
- Medicijnen: sommige medicijnen, zoals de anticonceptiepil, kunnen de bloeddruk verhogen. Ook pijnstillers zoals diclofenac, ibuprofen en naproxen. Voor meer informatie zie Apotheek.nl.
- Slaapapneu of nierziektes: hoge bloeddruk kan ook een symptoom zijn van een onderliggende medische aandoening, zoals diabetes of slaapapneu.
- Zoethout of drop: wanneer men grote hoeveelheden drop of zoethoutthee consumeert, kan dit leiden tot een verhoogde bloeddruk. Dit komt door de aanwezigheid van glycyrrhizine. Dit stofje kan vocht vasthouden en de bloeddruk verhogen. Gelukkig normaliseert dit effect wanneer men stopt met het gebruik van drop of zoethout.
- Een ongezonde leefstijl: zoals overmatig alcoholgebruik, roken, een ongezond dieet met veel zout of vet, obesitas en gebrek aan lichaamsbeweging.
- Stress: langdurige stress kan leiden tot een verhoogde bloeddruk.
- Leeftijd: de kans op hoge bloeddruk neemt doorgaans toe naarmate je ouder wordt, aangezien de bloedvaten geleidelijk vernauwen of stijver worden vanwege aderverkalking. Om deze reden wordt het aanbevolen om vanaf het 40e levensjaar jaarlijks de bloeddruk te laten meten.
Als de bloeddruk op jongere leeftijd al iets hoger is, is het belangrijk om extra alert te zijn. Dit verhoogt namelijk de kans op een hoge bloeddruk op latere leeftijd. In zeldzame gevallen kan hoge bloeddruk worden veroorzaakt door een nieraandoening.
Het is belangrijk om jouw bloeddruk regelmatig controleren en indien nodig stappen te ondernemen om deze te verlagen.
Bloeddruk verlagen
Gelukkig kun je met enkele veranderingen in leefstijl hoge bloeddruk verlagen / voorkomen. Hier zijn enkele tips!
- Eet gezond: een gezonde voeding en drankkeuze is ook van belang. Beperk je inname van verzadigde vet, zout en suiker. Kies voor een gezond dieet met veel groenten, fruit, magere eiwitten en volkoren granen. Vermijd drop en zoethoutthee. Als je overgewicht hebt, probeer dan af te vallen door regelmatig te sporten.
- Beperk alcoholgebruik: drink geen alcohol. Als je toch besluit om te drinken, drink dan niet dagelijks en beperk de inname tot maximaal één glas per dag.
- Blijf actief: regelmatig bewegen is ook cruciaal om de bloeddruk te verlagen. Het wordt aangeraden om minstens 2,5 uur per week matig intensief te bewegen. Activiteiten zoals wandelen, fietsen, zwemmen, hardlopen, fitness, dansen of vechtsport vallen hieronder. Krachttraining oefeningen kunnen ook helpen om de spieren en botten te versterken.
- Verminder stress: als je veel stress ervaart, is het belangrijk om de oorzaak hiervan te achterhalen en deze te verminderen. De huisarts kan je hierbij helpen. Meditatie, yoga of ademhalingsoefeningen zijn ook goede manieren om stress te verminderen.
- Stop met roken: stoppen met roken is de meest essentiële stap, aangezien roken aanzienlijke schade kan toebrengen aan het hart en de bloedvaten. Het is aan te raden om professionele hulp te zoeken om te stoppen met roken en eventueel gebruik te maken van nicotinevervangende middelen.
- Slaap voldoende: zorg voor voldoende slaap, omdat slaapgebrek de bloeddruk kan verhogen.
Medicatie
Als veranderingen in leefstijl alleen niet volstaan, kan je arts medicatie voorschrijven om je bloeddruk te verlagen. De beslissing om wel/niet medicijnen te nemen voor hoge bloeddruk is afhankelijk van jouw persoonlijke situatie.
Hierbij houdt de huisarts rekening met verschillende factoren zoals de leeftijd, rookgewoonten, fysieke activiteit en cholesterolgehalte.
Medicijnen zijn meestal nodig bij een ernstig verhoogde bloeddruk (een bovendruk van 180 of hoger).
Hoge bloeddruk kan leiden tot serieuze gezondheidsproblemen. Door deze tips op te volgen, kun je hoge bloeddruk verlagen/voorkomen en je risico op gezondheidsproblemen verminderen.
Daarnaast is het ook verstandig om regelmatig je bloeddruk te meten.
Conclusie
Het is belangrijk om de bloeddruk te begrijpen en te weten wat de bloeddrukwaarden betekenen.
Hoge bloeddruk kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, daarom is het belangrijk te werken aan het verlagen van de bloeddruk voor een lang en gezond leven.
